Onder de vele grote uitdagingen waar bedrijven vandaag de dag voor staan, is de strijd tegen discriminatie een belangrijk onderwerp. Daarom moeten ze de kwestie van digitale toegankelijkheid aanpakken met behulp van standaarden en richtlijnen die ontworpen zijn om hen te ondersteunen.
Het internet is op zich al een belofte van toegankelijkheid: de belofte om op elk moment, op elke plaats en via elk type medium informatie te kunnen verkrijgen. Maar inhoud op het web zetten is niet genoeg om het voor iedereen toegankelijk te maken. Sommige redactionele en multimedia-inhoud die online wordt aangeboden, blijft ontoegankelijk voor mensen met een handicap. Vaker wel dan niet is dit gebrek aan toegankelijkheid te wijten aan onwetendheid over eenvoudige regels. Met verantwoordelijkheid en populariteit op het spel moeten bedrijven goede praktijken toepassen om de strijd om toegankelijkheid te winnen. toegankelijkheidsuitdaging en, in het verlengde daarvan, non-discriminatie. Carole D'Andrea, expert en trainer in digitale toegankelijkheid, maakt de balans op.
De RGAA: wat je moet weten over toegankelijkheid
Om overheidsinstellingen te ondersteunen bij hun initiatieven op het gebied van toegankelijkheid, heeft DINUM (het Interministerieel Departement voor Digitaal) de Algemene toegankelijkheidsrichtlijnen voor overheidsinstanties (RGAA). Het wordt voortdurend verbeterd en is een essentieel hulpmiddel voor uitgevers van internet-, intranet- en extranetsites, softwarepakketten en mobiele applicaties.
De RGAA is een referentie voor alle spelers, of ze nu onderworpen zijn aan de verplichtingen of gewoon de kwaliteit van hun product willen verbeteren. Het kan worden gebruikt om te bepalen of het product waarvoor je verantwoordelijk bent niet, gedeeltelijk of volledig voldoet aan de internationale normen.
Wat zit erin?
Het RGAA bestaat uit twee afdelingen, een administratieve en een technische. Het omvat :
- een herinnering aan wettelijke verplichtingen ;
- de lijst met toe te passen criteria, overgenomen uit de WCAG-standaarden (geïnitieerd door W3C) en EN 301 549 (Europese richtlijn), volgens welke een webtoepassing waarneembaar, bruikbaar, begrijpelijk en robuust moet zijn;
- een methodologie voor het beoordelen van deze criteria, inclusief verschillende instrumenten;
- hoe de resultaten van de audit en het toegankelijkheidsbeleid zullen worden gepubliceerd.
En dus, digitale toegankelijkheid is niet langer voorbehouden aan openbare instellingen en overheden De RGAA biedt bedrijven alles wat ze moeten weten om actie te ondernemen tegen discriminatie van mensen met een handicap.
Digitale toegankelijkheid: een grote uitdaging voor bedrijven
Toegankelijkheid is onderdeel van een inclusieve benadering die het volgende omvat drie grote uitdagingen voor bedrijven.
Het eerste sluit aan bij het fundamentele recht op toegang tot informatie: bedrijven moeten ervoor zorgen dat hun inhoud door iedereen kan worden waargenomen, gebruikt en begrepen.
De tweede is gekoppeld aan het publiek, in commerciële of communicatieve zin: toegankelijkheid verhoogt de prestaties, enerzijds door een breder publiek aan te spreken en anderzijds door de gebruikerservaring, robuustheid (compatibiliteit met verschillende media) en indirect de natuurlijke referencing (zichtbaarheid in zoekmachines) te verbeteren.
Ten slotte is dat laatste legaal: sinds 2019 en de wet voor de Digitale Republiek geldt de verplichting tot toegankelijkheid voor veel entiteiten en niet langer alleen voor publieke instellingen. Structuren uit de particuliere sector met een delegatie van de publieke dienstverlening, privaatrechtelijke rechtspersonen zonder winstoogmerk, bedrijven die een bepaalde omzetdrempel bereiken (momenteel vastgesteld op 250 miljoen euro per jaar), moeten tegenwoordig allemaal werken aan toegankelijkheid op straffe van administratieve en financiële sancties.
Vooringenomen ideeën bestrijden
We moeten bepaalde vooroordelen over toegankelijkheid bestrijden.
"Mijn digitale product spreekt mensen met een handicap niet aan." FALSE
Integendeel digitaal is essentieel voor dit publiek. Een handicap is geen eigenschap die gekoppeld is aan een persoon, maar het resultaat van een gebrek aan toegankelijkheid van het product of de dienst die ze willen gebruiken. Door producten te maken die rekening houden met ieders specifieke behoeften, kan iedereen profiteren van de voordelen van digitale technologie.
"Een toegankelijke site ontwerpen beperkt de creativiteit". FALSE
aanpassen betekent niet degraderen. Het doel is om sites op een inclusieve manier te ontwerpen en te ontwikkelen, anticiperend op verschillende gebruiken en afbeeldingen. Dit is precies het doel van de RGAA: uitgevers helpen hun producten aan te passen, zonder ze te vervormen. Sommige toegankelijkheidsmaatregelen kunnen zelfs nuttig zijn voor gebruikers die geen handicap hebben: hulp bij het invoeren, contrasten die minder vermoeiend zijn voor de ogen, een robuustere site, enz: de UX Designer, de sleutel tot een succesvolle gebruikerservaring)
"Toegankelijkheid is een technisch onderwerp en te ingewikkeld." FALSE
Ook daar, het archief vereenvoudigt het werk door het voor iedereen toegankelijk te maken. Natuurlijk vergt toegankelijkheid een initiële investering (opleiding, organisatie, controle, enz.). Maar daarna neemt de inspanning af en wordt deze gecompenseerd door betere prestaties.
Verantwoordelijkheden en redactionele verplichtingen
In de begindagen van het internet was het eenvoudig om zelf een site te bouwen en te beheren. Tegenwoordig zijn websites niet langer het werk van een geïsoleerde webmaster, maar van vele gecombineerde vaardigheden. Het maken en beheren van deze sites gebeurt voornamelijk op projectbasis.
In deze context moet het RGAA ondersteuning van het toegankelijkheidsbeleid door verschillende expertisegebieden samen te brengen naar hetzelfde doel van naleving. Om dit te bereiken, wordt aanbevolen een aantal maatregelen te nemen:
- een gemeenschappelijk kwaliteitshandvest voor alle medewerkers dat als interne referentie kan dienen;
- de verplichting om iedereen die betrokken is bij het project te trainen, ieder op zijn eigen niveau en in zijn eigen specialiteit, om zo bij te dragen aan de uiteindelijke toegankelijkheid van het product.
Toegankelijkheidscriteria integreren in redactionele inhoud
Er zijn verschillende stappen nodig om webinhoud te maken:
- ten eerste het kader (welke doelstellingen, welke acties, welk grafisch en redactioneel charter, welke technische en functionele specificaties, enz;)
- vervolgens de voorbereiding van de inhoud (naleving van het handvest, introductie van toegankelijke alternatieven, enz;)
- tot slot, publicatie (implementatie en kwaliteitscontrole).
De hoofdverantwoordelijkheid van het redactieteam is het voorbereiden van de inhoud waarvoor het verantwoordelijk is. Garant voor goede toegankelijkheidspraktijken. Als de site een onafhankelijk ontwikkeld product is, worden de technische aspecten afgehandeld door de ontwikkelaars. Als het gebaseerd is op een CMS (Content Management System), moet het voldoen aan de W3C ATAG-richtlijnen en code produceren die compatibel is met toegankelijkheid.
Cryptische inhoud
Bepaalde RGAA-criteria zijn specifiek gericht op redactionele inhoud. In het bijzonder verwijzen de standaarden naar de toegankelijkheid van "cryptische inhoud". Wat betekent dit? Cryptische inhoud is inhoud met een verborgen betekenis, hetzij achter een vorm (emoticons, ASCII-kunst, enz.) of een bepaalde zinswending (misinterpretatie, sarcasme, enz.) die door hulptechnologieën letterlijk, en dus onjuist, wordt getranscribeerd.
De cryptische inhoud is als volgt ontoegankelijk voor mensen met een visuele of intellectuele beperking, en meer in het algemeen voor iedereen die een schermlezer gebruikt. Om dit te verhelpen, vereist het archief de toevoeging van een tekstalternatief waarmee de cryptische inhoud op een relevante manier kan worden gedecodeerd, ofwel in de code met een "titel"-attribuut, ofwel in een aangrenzende definitie.
Specifieke redactionele kenmerken
De regels voor toegankelijkheid op redactioneel gebied gelden ook voor schrijf- en presentatiemethoden. Er zijn drie adviezen waarmee je in het bijzonder rekening moet houden:
- Focus op duidelijkheid
Vermijd dubbele betekenissen en dubbelzinnige uitdrukkingen, tenzij ze duidelijk worden uitgelegd in een alternatieve versie. Kleuren en contrasten moeten voldoende zijn om het lezen te vergemakkelijken, waarbij het RGAA de te respecteren drempelwaarden bepaalt. Frames en tabellen moeten spaarzaam worden gebruikt, zodat ze gemakkelijk te verkennen zijn met de schermlezer.
- Een alternatief bieden voor afbeeldingen (illustratie, symbool, computergrafiek, enz.)
Eerst en vooral moeten we een onderscheid maken tussen afbeeldingen die informatie overbrengen en afbeeldingen die decoratief zijn. De eerste moeten een alternatief bevatten, de tweede niet. De alternatieve inhoud van informatiedragende afbeeldingen kan worden overgebracht door het "alt"-attribuut (eenvoudige afbeeldingen) of een beschrijving (complexe afbeeldingen), die beide door de schermlezer worden uitgesproken in plaats van de afbeelding.
- Je inhoud structureren
Het is essentieel om een duidelijke hiërarchie voor je teksten te hebben, met verschillende niveaus van koppen. De volgorde en relevantie van koppen zijn essentieel. Tekst moet links uitgelijnd zijn en niet "gerechtvaardigd" om het lezen te vergemakkelijken. Gebruik tot slot ook de CMS-functies of codetags om citaten, lijsten, regeleinden, enz. te identificeren, zodat de structuur behouden blijft, ongeacht de manier van raadplegen.
Het redactiestatuut is een algemeen document dat alle medewerkers, inclusief externe dienstverleners, aan deze regels herinnert. Dit moet ervoor zorgen dat de toegankelijkheid op de lange termijn gehandhaafd blijft, naarmate de publicaties worden voortgezet.
Specifieke multimediafuncties
In de RGAA omvat multimedia-inhoud video-inhoud, audio-inhoud en geanimeerde elementen zoals advertenties of interactieve kaarten waarop dynamisch kan worden genavigeerd of waarop informatie kan worden weergegeven. Hiervoor zijn specifieke maatregelen nodig:
- Alternatieven bieden voor geluid en beeld
Een tekstuele transcriptie (samenvatting gekoppeld aan de multimedia-inhoud) geeft toegang tot de informatie-inhoud onafhankelijk van de audio/videostreams. Voor video's moet de dialoog worden nagesynchroniseerd met ondertitels van goede kwaliteit. Een audiobeschrijving (secundair audiospoor met extra uitleg) kan ook nuttig zijn voor mensen met visuele of intellectuele beperkingen.
- Gebruikersbediening bieden
Pauzeren, ondertitels tonen of verbergen, het volume aanpassen... gebruikers moeten de multimediastream aan hun behoeften kunnen aanpassen.
- Afleidende visuele effecten beperken
Stroboscopische effecten, continue bewegingen... bepaalde effecten kunnen epileptische of vestibulaire stoornissen veroorzaken en moeten worden vermeden. Zuiver informatieve inhoud moet deze effecten vermijden. Als ze worden gebruikt in entertainment of artistieke video's, moet er een waarschuwing worden gegeven voordat de video wordt gestart.
Conclusie: digitale toegankelijkheid is minder ingewikkeld dan het lijkt. Op basis van internationale normen en de RGAA kunnen projectteams worden getraind en kwaliteitshandvesten worden opgesteld. No.a. voor de productie van redactionele en multimedia-inhoud) die inclusie en de strijd tegen discriminatie bevorderen.
Maar naast de wettelijke basis voor toegankelijkheid die is vastgelegd door de RGAA, blijven er nog enkele vragen over: "Wie gaat deze inhoud gebruiken? Of "Wat is het juiste evenwicht tussen toegankelijkheid en natuurlijke verwijzingen", aangezien de twee gebieden sommige goede praktijken gemeen hebben en andere tegenstrijdig zijn.
Dit zijn strategische vragen en het antwoord zal voor elk project anders zijn. Dit verlengt het compliance-proces, voor een werkelijk optimale gebruikerservaring.
